Þjóðminjasafn Íslands

Valmynd


Þú ert hér Forsíða - Sýningar & viðburðir - Aðrar sýningar - Gripur mánaðarins

Gripur mánaðarins

  • 2021

    febrúar, janúar

  • 2020

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, mars, febrúar, janúar

  • 2019

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, mars, febrúar, janúar

  • 2018

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, mars, febrúar, janúar

  • 2017

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, mars, febrúar, janúar

  • 2016

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, febrúar, janúar

  • 2015

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, mars, janúar

  • 2014

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, mars, febrúar, janúar


Gripur mánaðarins
  • Næsta færsla
  • Fyrri færsla

Álfkonudúkur frá Bustarfelli

September 2015

1.9.2015

Gripur mánaðarins er altarisklæði sem sagt er vera verk huldufólks og einn örfárra slíkra muna í vörslu Þjóðminjasafnsins. Þjóðsaga fylgir klæðinu, nafn listamanns/-konu er óþekkt en klæðið er talið vera frá 1600-1700 og er til sýnis í Safnahúsinu við Hverfisgötu.

Klæðið er úr gulu vaðmáli með ásaumuðum útklipptum blómum og blöðum úr dökku flaueli sem eru útsaumuð skrauti úr vírþræði. Klæðið er skeytt saman úr tveimur hlutum sömu gerðar en greinilega vantar eitthvað á milli. Í neðri hornum eru útklipptar myndir af ævintýralegum konum. Þær eru skartlega klæddar með sítt og mikið hár. Þær sitja í blómum prýddum hásætum og mynda laufguð tré hornsúlur á sætunum. Sú til vinstri spilar á hörpu en hin virðist halda á þremur fjöðrum. Ofarlega á samskeytum dúkanna eru tvær útklipptar englamyndir en önnur er skert. Klæðið var síðast í Hofskirkju í Vopnafirði.

Sú þjóðsaga fylgir klæðinu að sýslumannskona á Bustarfelli hafi í draumi verið leidd inn í stein þar sem bjuggu álfar. Þar kom hún til hjálpar fæðandi álfkonu, sem launaði fyrir sig með fínum gullofnum vef eða klæði. Klæðið er haganlega gert, framandi og einsdæmi hér á landi. Í Noregi eru hins vegar tvö klæði sem greinilega eru af sama toga þótt þau séu innbyrðis talsvert ólík. Í þau bæði eru saumuð ártöl, 1687 og 1688, og talið að þau hafi upphaflega verið gerð sem borðdúkar þótt þau síðar tengdust bæði kirkjum. Giskað hefur verið á að klæðin hafi saumað flinkar konur eða karlar í Noregi sem fengust við saumaskap því hvergi eru þekkt verkstæði þar sem slík klæði voru unnin, jafnvel þótt leitað sé suður í Evrópu. Spurningunni um tilurð klæðisins frá Bustarfelli er því ósvarað. Dæmin sanna að tengsl voru milli Íslands og héraða sunnan Þrændalaga í Noregi í gegnum aldirnar, ekki hvað síst á 18. öld, og ef til vill er álfkonudúkurinn enn eitt sannindamerki um þau samskipti. Nema þjóðsagan segi alla söguna og dúkurinn sé kominn frá álfum.

Þjms 3465

Þjóðminjasafn Íslands


Aðalvalmynd

  • Sýningar & viðburðir
    • Grunnsýningar
      • Þjóð verður til
        • Tímabil
      • Sjónarhorn
    • Sérsýningar
      • Eldri sýningar
      • Sýningar í gangi
      • Sýningar framundan
    • Aðrar sýningar
      • Gripur mánaðarins
      • Hús Þjóðminjasafns
      • Ljósmynd mánaðarins
      • Vefsýningar
        • Minningarsjóður Ásu G Wright
    • Viðburðir
      • Fyrirlestrar
      • Eldri fyrirlestrar Þjóðminjasafns
      • Viðburðir framundan
      • Samferða um söfnin
  • Þjónusta
    • Fyrir gesti
      • Aðgengi
      • Fjölskyldan
      • Opnunartími og verð
      • Staðsetning
      • Verslun og veitingar
    • Fræðsla
      • Leiðsögn fyrir hópa
      • Skólaheimsóknir
        • Leikskólar
        • Grunnskólar
        • Framhaldsskólar
        • Háskólar
        • Á eigin vegum
        • Fræðslupakkar fyrir grunnskóla
      • Víkingaþrautin
        • Þrautirnar
    • Salarleiga
      • Fyrirlestrasalur Þjóðminjasafninu við Suðurgötu
      • Leiga á Myndasal fyrir móttökur
    • Önnur þjónusta
      • Beiðni um aðgang að gripum til skoðunar
      • Beiðni um lán á safnkosti
      • Bóka- og heimildasafn
      • Eftirtökur af ljósmyndum hjá Ljósmyndasafni Íslands
      • Viltu afhenda safninu muni eða myndir?
  • Stofnunin
    • Um safnið
      • Fréttir
      • Hlutverk og stefnur
      • Lög og reglugerðir
      • Saga safnsins
      • Skipurit
      • Minjar og Saga
      • COVID-19
    • Starfsemi
      • Fjármál og þjónusta
        • Bóka- og heimildasafn
        • Skjalasafn
      • Húsasafn
      • Ljósmyndasafn Íslands
        • Gjaldskrá
        • Myndasöfn
        • Rannsóknir
        • Skráning
        • Varðveisla mynda
        • Þekkir þú myndina
      • Munasafn
        • Beiðni um aðgang að gripum til skoðunar
        • Skil á gripum úr fornleifarannsókn
        • Beiðni um sýnatöku á safnkosti
        • Beiðni um lán á grip til sýninga
        • Forvarsla
        • Þjóðháttasafn
      • Rannsóknarstöður
      • Starfsfólk
      • Laus störf
    • Útgáfa
      • Bækur og rit
      • Handbækur
      • Stafrænt fræðsluefni
        • Börn á safninu
        • Gamalt og gott
        • Fyrirlestrar
        • Safnið í sófann
      • Skýrslur
  • Vefverslun
  • En
    • Museum information
      • Visit
        • Family Room
        • Opening hours and prices
        • Café and shops
        • Location
        • Guided Tour
      • Exhibitions
        • Permanent Exhibitions
        • Temporary Exhibitions
        • Previous Exhibitions
      • About the Museum
        • Historic Buildings
        • Photographs and Prints
        • History and Role
      • Applications
        • Application for access to Museum objects for examination
        • Application for sampling
      • COVID-19
    • Upcoming events and exhibitions
    • Web store
    • IS
  • Leita

Leita á vefnum


Póstlisti Þjóðminjasafnsins

Þjóðminjasafn Íslands Suðurgötu 41, 102 Reykjavík
Sími: 530-2200
thjodminjasafn@thjodminjasafn.is
Opið alla daga nema mánudaga frá kl. 10-17
Persónuvernd hjá Þjóðminjasafni Íslands
  • Instagram
  • Facebook
Opnunartími og verð

Þetta vefsvæði byggir á Eplica