Ljósmyndasjálfsali
MAÍ 2018
Þjms. 1999-12-1
Upphaf ljósmyndunar á Íslandi hefur verið miðað við árið 1839 en fyrsti Íslendingurinn sem lærði ljósmyndun var séra Helgi Sigurðsson. Hann nam ljósmyndun í Kaupmannahöfn en fékkst hann lítið við ljósmyndun eftir að hann flutti heim aftur frá Danmörku.
Þáttaskil urðu í ljósmyndun árið 1866 við heimkomu Sigfúsar Eymundssonar en hann var helsti ljósmyndari 19. aldar á Íslandi. Fyrsta konan á Íslandi sem lærði ljósmyndun var Nicoline Weywadt, faktorsdóttir frá Djúpavogi, en hún kom heim útlærð árið 1872. Hennar sérstaða var að taka mest útimyndir en á þessum tíma var algengast að taka mannamyndir eftir pöntunum.
Ljósmyndatækni er ein fárra tækninýjunga 19. aldar sem Íslendingar tileinkuðu sér snemma og voru fljótlega farnir að starfa ljósmyndarar og myndasmiðir í flestum þorpum landsins.
Þessi ljósmyndasjálfsali (-automat) sem hér sést var framleiddur af Siemens og Halske í Þýskalandi og var upphaflega keyptur til landsins 1929 eða 1930 af Ólafi Magnússyni ljósmyndara. Hann var notaður hjá Skyndimyndum frá 1955 til um það bil 1997 en Skyndimyndir gáfu gripinn til Þjóðminjasafnsins og fylgdu honum tvær pappírskassettur og ýmis annar búnaður sem er varðveittur í geymslum safnsins.
Það má með sanni segja að svona ljósmyndasjálfsali hafi verið forveri svokallaðra sjálfumynda (selfies) en klefar af þessari gerð voru afar vinsælir hjá yngri kynslóðum þar sem leikið var sér við ýmsar útfærslur í uppstillingum.
Heiðdís Einarsdóttir,
þjónustustjóri Þjóðminjasafns Íslands
Heimildir:
Þjóðminjasafn Íslands, sýningartexti
Sarpur: Menningarsögulegt gagnasafn, Rekstarfélag Sarps, Landskerfi bókasafna hf, sarpur.is
http://sarpur.is/Adfang.aspx?AdfangID=322490