Þjóðminjasafn Íslands

Valmynd


Þú ert hér Forsíða - Sýningar & viðburðir - Aðrar sýningar - Ljósmynd mánaðarins

Ljósmynd mánaðarins

  • 2021

    júlí, júní, maí, apríl, mars, febrúar, janúar

  • 2020

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, mars, febrúar, janúar

  • 2019

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, mars, febrúar, janúar

  • 2018

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, febrúar, janúar

  • 2017

    nóvember, október, ágúst, júlí, júní, apríl, mars, febrúar, janúar

  • 2016

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, mars, febrúar, janúar

  • 2015

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, mars, febrúar, janúar

  • 2014

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, mars, febrúar, janúar

  • 2013

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, mars, febrúar, janúar

  • 2012

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, mars, febrúar, janúar


Ljósmynd mánaðarins
  • Næsta færsla
  • Fyrri færsla

Fornleifarannsóknir að Bergþórshvoli og leitin að Njálsbrennu

Desember 2012

1.12.2012

Ólafur Magnússon / Magnús Ólafsson. ÓM/MÓL-1329.

Myndin er tekin af Magnúsi Ólafssyni af tveimur mönnum við fornleifarannsóknir að Bergþórshvoli, að öllum líkindum sumarið 1928. Maðurinn vinstra megin á myndinni er Matthías Þórðarson þáverandi þjóðminjavörður og til hægri er ónafngreindur aðstoðarmaður við frágang viðarleifa til flutnings á Þjóðminjasafnið.

Þetta voru ekki fyrstu fornleifarannsóknirnar að Bergþórshvoli. Sigurður Vigfússon, forstöðumaður Forngripasafnsins á árunum 1878 til 1892, gróf prufuholur í bæjarhólinn á Bergþórshvoli sumrin 1883 og 1885, og í yfirliti sínu yfir íslenska sögustaði frá 1877 hafði Kristian Kålund greint frá því að í matjurtagarði framan við bæjarhúsin hafi fundist öskulag og brenndar bronsþynnur. Kålund hafði jafnframt fregnir af því að áður hefði fundist brunnið torf við endurbyggingu húsa austast í bæjarhólnum. Hann var þó ekki sannfærður um að um leifar Njálsbrennu væri að ræða heldur gæti askan eins verið úr gömlum öskuhaugum sem voru við bæina. Njálssaga var aftur á móti hvatinn að rannsóknum Sigurðar og var hann þess fullviss að viðarleifar og annað sem fannst í prufholunum væru leifar Njálsbrennu. Meðal merkustu funda Sigurðar eru leifar mjólkurmats, hugsanlega skyrs, sem enn eru varðveittar á Þjóðminjasafninu.

Árið 1926 var byggt nýtt íbúðarhús á bænum og var staðsetning þess austast í bæjarhólnum að ráði þjóðminjavarðar, sem áleit að með því væri minnst hætta á að fornleifum í hólnum yrði raskað. Þegar grafið var fyrir kjallara hússins kom í ljós öskulag í horni grunnsins og fundust þar ýmsir munir sem rekja má til miðalda, meðal annars lítil fjöl með rúnaletri. Vakti fundurinn mikla athygli og í kjölfarið var farið að huga að stærri rannsókn á Bergþórshvoli. Matthías fór þess á leit við Stjórnarráðið að veitt yrði opinbert fé til rannsóknarinnar og áætlaði að 5000 krónur þyrfti til uppgraftarins, flutnings gripa, frágangs þeirra og varðveislu, sem og viðeigandi frágangi á uppgraftarsvæðinu. Fjárveiting fékkst og sumarið 1927 var hafist handa við umfangsmikla rannsókn.

Skemmst er frá því að segja að ekki fundust leifar Njálsbrennu, og heldur ekki þegar rannsóknum var haldið áfram 1928 og 1931. Ekki var þó gefist upp á leitinni að ummerkjum Njálsbrennu og fyrir tilmæli Hins íslenzka fornritafélags gróf Kristján Eldjárn, síðar þjóðminjavörður, könnunarskurði víða um bæjarhólinn haustið 1950. Vestan við rannsóknarsvæði Matthíasar fann Kristján brunaleifar og var á ný ráðist í stóra rannsókn sumarið 1951. Brunaleifarnar reyndust vera af fjósi og sofnhúsi. Engir gripir fundust í brunaleifunum sem tímasett gætu brunann nákvæmlega en Kristján taldi húsin hafa brunnið í lok víkingaaldar.

Kristján og Gísli Gestson gerðu rannsóknunum á Bergþórshvoli ítarleg skil í Árbók Hins íslenzka fornleifafélags 1951-1952 og segir í lokaorðum þeirra að þó hvatinn að rannsóknunum hafi verið leitin að Njálsbrennu hafi rannsóknirnar ótvírætt gildi fyrir almenna menningarsögu. Ekki vildu þeir afskrifa Njálsbrennu með öllu og hófu þeir greinargerð sína með þessum orðum: „Varla er þess að vænta, að fleiri uppgreftir verði gerðir á Bergþórshvoli fyrst um sinn, nema hið ólíklega gerðist, að brunaleifar af bæ Njáls fyndust á einhverjum stað í landareigninni, sem engum hefur komið í hug að leita á.“

Brynja Björk Birgisdóttir


Aðalvalmynd

  • Sýningar & viðburðir
    • Grunnsýning
      • Þjóð verður til
        • Tímabil
    • Sérsýningar
      • Eldri sýningar
      • Sýningar í gangi
      • Sýningar framundan
    • Aðrar sýningar
      • Hús Þjóðminjasafns
      • Ljósmynd mánaðarins
      • Vefsýningar
        • Minningarsjóður Ásu G Wright
    • Viðburðir
      • Fyrirlestrar
      • Eldri fyrirlestrar Þjóðminjasafns
      • Viðburðir framundan
  • Þjónusta
    • Fyrir gesti
      • Aðgengi
      • Leiðsögn fyrir hópa
      • Fjölskyldan
      • Kaupa miða
      • Opnunartími og verð
      • Verslun og veitingar
    • Fræðsla
      • Skólar
        • Leikskólar
        • Grunnskólar
        • Gullkista safnfræðslunnar
        • Framhaldsskólar
        • Háskólar
        • Á eigin vegum
        • Fræðslupakkar fyrir grunnskóla
        • Fræðsluefni
        • Fræðslupakkar
      • Bókun skólahópa
      • Stafrænt fræðsluefni
        • Börn á safninu
        • Gamalt og gott
        • Fyrirlestrar
        • Safnið í sófann
    • Salarleiga
      • Fyrirlestrasalur Þjóðminjasafninu við Suðurgötu
      • Leiga á Myndasal fyrir móttökur
    • Önnur þjónusta
      • Beiðni um aðgang að gripum til skoðunar
      • Beiðni um lán á safnkosti
      • Bóka- og heimildasafn
      • Eftirtökur af ljósmyndum hjá Ljósmyndasafni Íslands
      • Leita í safneign
      • Viltu afhenda safninu muni eða myndir?
  • Stofnunin
    • Um safnið
      • Fréttir
      • Hlutverk og stefnur
      • Lög og reglugerðir
      • Saga safnsins
      • Skipurit
      • Minjar og Saga
    • Starfsemi
      • Fjármál og þjónusta
        • Bóka- og heimildasafn
        • Skjalasafn
      • Húsasafn
      • Ljósmyndasafn Íslands
        • Gjaldskrá
        • Myndasöfn
        • Rannsóknir
        • Skráning
        • Varðveisla mynda
        • Þekkir þú myndina
      • Munasafn
        • Beiðni um aðgang að gripum til skoðunar
        • Skil á gripum úr fornleifarannsókn
        • Beiðni um sýnatöku á safnkosti
        • Beiðni um lán á grip til sýninga
        • Forvarsla
      • Þjóðháttasafn
      • Rannsóknarstöður
      • Starfsfólk
      • Laus störf
    • Útgáfa
      • Bækur og rit
      • Handbækur
      • Skýrslur
  • Vefverslun
  • En
    • Museum information
      • Visit
        • Book your ticket now
        • Opening hours and prices
        • Café and shops
        • Location
        • Guided Tour
        • Family Room
      • Exhibitions
        • Permanent Exhibitions
        • Temporary Exhibitions
        • Previous Exhibitions
      • About the Museum
        • Historic Buildings
        • Photographs and Prints
        • History and Role
      • Applications
        • Application for access to Museum objects for examination
        • Application for sampling
    • Upcoming events
    • Web store
    • IS
    • Audio Guide
  • Leita

Leita á vefnum


Póstlisti Þjóðminjasafnsins

Þjóðminjasafn Íslands Suðurgötu 41, 102 Reykjavík
Sími: 530-2200
thjodminjasafn@thjodminjasafn.is
Opið alla daga frá kl. 10-17 - lokað mánudaga
Persónuvernd hjá Þjóðminjasafni Íslands
  • Instagram
  • Facebook
Opnunartími og verð

Þetta vefsvæði byggir á Eplica