Torfbærinn að Keldum
Keldur á Rangárvöllum eru einstakur sögustaður og einn af merkustu minjastöðum á Íslands og má ætla að þar hafi orðið byggð stuttu eftir landnám. Á Keldum er varðveitt einstök heild bæjar- og útihúsa frá fyrri tíð og fornleifar elstu byggðar.
Bærinn er opinn alla daga frá 1. júní - 31. ágúst frá klukkan 10 -17.
Yfir sumartíman verður boðið uppá leiðsögn um bæinn alla daga kl 11.00 og 15.00. Leiðsögn er innifalin í miðaverðinu.
Nánari upplýsingar á keldur@thjodminjasafn.is eða í síma 5302270.
Aðgangseyrir 2022 | |
---|---|
Almennur aðgangseyrir | 1500 kr. |
Börn (að 18 ára aldri) | ókeypis |
Námsmenn | 800 kr. |
Eldri borgarar | 800 kr. |
Öryrkjar | ókeypis |
Á Keldum á Rangárvöllum er sögufrægur torfbær af fornri gerð og er hann jafnframt eini stóri torfbærinn sem varðveist hefur á Suðurlandi.
Inni í Keldnabænum er hlóðaeldhús, búr og skáli. Á einum stað í skálanum hefur ártalið 1641 verið rist í syllu. Þá er í bæjarhúsunum að finna búshluti úr eigu fyrri ábúenda. Úr skálanum liggja einnig jarðgöng niður að læk og hafa þau líklega verið grafin sem undankomuleið á ófriðartímum á 11.-13. öld. Auk bæjarhúsa og kirkju eru þar skemmur, smiðja, myllukofi, fjós, hesthús, fjárrétt o.fl.
Keldur draga nafn sitt af uppsprettum sem koma víða fram á bænum og hefur bærinn og ábúendur hans komið við sögu í mörgum fornum bókmenntum, m.a. Njáls sögu, Sturlunga sögu og Þorláks sögu. Þar var jafnframt eitt af höfuðbólum Oddaverja. Höfðingi þeirra, Jón Loftsson (d. 1197), bjó á Keldum síðustu ár ævi sinnar. Síðasti ábúandinn í gamla bænum var Skúli Guðmundsson, sem bjó þar til dauðadags 1946. Allar götur síðan hefur bærinn verið hluti af húsasafni Þjóðminjasafns Íslands.