Jólatré í Safnahúsinu
Sýning á jólatrjám sem margir muna eflaust eftir af æskuheimilum sínum eða úr stofum ömmu og afa eða langömmu og langafa. Jólatrén eru frá því snemma á 20. öld og fram undir 1970. Trén eru úr safneign Þjóðminjasafnsins og skreyta glæsilegan lestrarsal Safnahússins við Hverfisgötu.
Jólakattarratleikur; hvar er jólakötturinn?
Jólakötturinn hefur sloppið inn á Þjóðminjasafnið og falið sig á tíu stöðum innan um muni sýningarinnar.
Stekkjastaur
Jólasveinarnir þjóðlegu koma nú vel klæddir í Þjóðminjasafnið á slaginu 11 frá og með 12. desember. Í dag er það hann Stekkjarstaur sem reyndi hér áður fyrr að sjúga ærnar í fjárhúsunum hjá bændum.
Jólasveinar í Þjóðminjasafni
Jólasveinarnir skemmta börnum í Þjóðminjasafninu daglega eins og venjulega frá því þeir fara að koma til byggða. Skemmtunin stendur yfir frá kl. 11 - 11.30.
Giljagaur
13. desember kemur Giljagaur. Áður en mjaltavélar komu til sögu var hann vanur að laumast inn í fjós og stela froðu ofan af mjólkurfötum.
Stúfur
Jólasveinninn sem kemur til byggða 14. desember heitir Stúfur og er heldur lágur til hnésins. Hann er líka stundum kallaður Pönnuskefill, því í gamla daga reyndi hann að hnupla matarögnum af steikarpönnunni.
Þvörusleikir
Þann 15. desember kemur Þvörusleikir ofan af fjöllum. Hér áður fyrr stalst hann til þess að sleikja þvöruna, sem potturinn var skafinn með. Nú á dögum reynir hann að finna þvörur í Þjóðminjasafninu þegar hann kemur þangað í heimsókn.
Askasleikir
Askasleikir kemur í Þjóðminjasafnið 17. desember klukkan 11. Í gamla daga át fólk matinn sinn upp úr öskum sem stundum voru geymdir undir rúmi eða á gólfinu. Askasleikir faldi sig stundum undir rúmi og ef einhver setti askinn sinn á gólfið þá greip hann askinn og sleikti allt innan úr honum.
Hurðaskellir
Hurðaskellir kemur í Þjóðminjasafnið 18. desember klukkan 11. Hann gekk alltaf skelfing harkalega um og skellti hurðum svo fólk hafði varla svefnfrið. Hann á það enn til að skella hurðum og gerir það alltaf þegar hann heimsækir Þjóðminjasafnið.
Skyrgámur
19. desember er von á jólasveini sem heitir Skyrgámur eða Skyrjarmur, af því að honum þótti svo gott skyr að hann stalst inn í búrið og hámaði í sig skyrið upp úr keraldi.
Bjúgnakrækir
Bjúgnakræki má búast við 20. desember. Honum þótti best að borða bjúgu og pylsur og stal þeim hvar sem hann komst í færi.
Gluggagægir
21. desember kemur hann Gluggagægir í heimsókn. Hann var ekki eins matgráðugur og sumir bræður hans, en skelfing forvitinn að gægjast á glugga og jafnvel að stela leikföngum sem honum leist vel á.
Fyrirsagnalisti
Þjóð verður til. Menning og samfélag í 1200 ár
Á grunnsýningu Þjóðminjasafnsins er leitast við að draga upp skýra og heillega mynd af menningarsögu Íslendinga. Gripir safnsins eru settir í sögulegt samhengi þar sem tekið er mið af rannsóknum. Ýmsum aðferðum í sýningargerð er beitt til að miðla gestum fjölbreyttum menningararfi þjóðarinnar.
Sjónarhorn – ferðalag um íslenskan myndheim
Sjónarhorn er grunnsýning á sjónrænum menningararfi Íslendinga en þar eru sýnd verk úr safneign Þjóðminjasafns Íslands, Listasafns Íslands, Náttúruminjasafns Íslands, Þjóðskjalasafns Íslands, Landsbókasafns Íslands - Háskólabókasafns og Stofnunar Árna Magnússonar. Þjóðminjasafnið sér um rekstur hússins.
Kirkjur Íslands: Leitin að klaustrunum
Klausturhald á Íslandi hófst með stofnun klausturs í Bæ í Borgarfirði árið 1030. Samtals voru þrettán klaustur stofnuð á fjórtán stöðum á kaþólsku tímaskeiði hérlendis en því síðasta var komið á fót á Skriðuklaustri árið 1493. Klaustrin urðu ásamt biskupsstólunum að umsvifamestu kirkjulegu stofnunum í landinu fram til siðaskipta. Þá var þeim lokað og kaþólsk trú bönnuð með lögum. Klausturhald féll í gleymsku og minjar úr klaustrum týndust.
Heimili Ingibjargar og Jóns Miðstöð Íslendinga í Kaupmannahöfn 1852-1879
Jón var leiðtogi Íslendinga í baráttunni fyrir sjálfstæðu sambandi Íslands við Danakonung og fyrirmynd í sjálfstæðisbaráttu síðari tíma. Heimilið var oft á tíðum líflegt og mannmargt og þar voru haldnir mikilvægustu stjórnmálafundir Íslendinga í Kaupmannahöfn.
Óravíddir - orðaforðinn í nýju ljósi
Óravíddir – orðaforðinn í nýju ljósi er innsetning á myndrænni birtingu íslensks orðaforða í þrívídd sem unnin er upp úr Íslensku orðaneti eftir Jón Hilmar Jónsson.
Ganýmedes eftir Bertel Thorvaldsen
Einn af kjörgripum Listasafns Íslands er höggmyndin Ganýmedes eftir Bertel Thorvaldsen (1770–1844). Thorvaldsen, sem var af íslenskum ættum, var einn þekktasti listamaður Evrópu um sína daga og talinn einn helsti fulltrúi nýklassíska stílsins í höggmyndalist. Frummyndina að Ganýmedes gerði Thorvaldsen í Róm árið 1804 og er marmaramyndin sem nú er sýnd í Safnahúsinu meðal elstu verka í safneign Listasafns Íslands og eina höggmyndin sem safnið á eftir Thorvaldsen.
Má bjóða þér til Stofu?
Stofa er fyrir fjölskyldur, skólahópa og alla forvitna gesti. Hún breytist eftir þörfum úr setustofu í rannsóknarstofu eða kennslustofu.
Lygasögur
Lygasögur er heitið á dagbók Pike Ward, ensks fiskkaupmanns sem í upphafi 20. aldar var nefndur ”frægasti maður Íslands”, en féll í gleymsku skömmu síðar.
Með Ísland í farteskinu. Ljósmyndir, úrklippur og munir úr fórum Pike Ward
Englendingurinn Pike Ward var kunnur maður á Íslandi um aldamótin 1900. Hann gerði um tíma út frá Hafnarfirði en ferðaðist einnig um landið og keypti fisk til útflutnings. Pike Ward kenndi Íslendingum að nýta minni fisk og staðgreiddi með peningum sem var nýlunda hér á landi. Smáfiskurinn var við hann kenndur og nefndur Vorðfiskur eða Vorðari.
Opnunartími og verð
Árskort í safnið kostar 2000 kr.
Árskort veitir aðgang að öllum sýningum og viðburðum á vegum safnsins í Þjóðminjasafninu við Suðurgötu og Safnahúsinu við Hverfisgötu
Fyrir börn 17 ára og yngri og öryrkja kostar ekkert að heimsækja safnið
Opið alla nema mánudaga frá kl. 10 - 17
Nánari upplýsingarMá bjóða þér til Stofu?
Stofa er fyrir fjölskyldur, skólahópa og alla forvitna gesti. Hún breytist eftir þörfum úr setustofu í rannsóknarstofu eða kennslustofu.
Fróðleikur á Youtube
Árskort veitir aðgang að öllum viðburðum
Það tekur tíma að fara í ferðalag sem nær yfir 1200 ár. Árskort veitir aðgang að öllum sýningum og viðburðum á vegum safnsins í Þjóðminjasafninu við Suðurgötu og Safnahúsinu við Hverfisgötu.
Leiðsögn
Þjóðminjasafn Íslands býður upp á almenna leiðsögn um grunnsýningar og sérsýningar safnsins. Leiðsagnir eru auglýstar hér á síðunni undir viðburðir.
Fréttir
Varðveislu- og rannsóknamiðstöð Þjóðminjasafns formlega vígð
Varðveislu- og rannsóknamiðstöð Þjóðminjasafns Íslands var formlega vígð fimmtudaginn 5. desember síðastliðinn. Í miðstöðinni, sem er staðsett að Tjarnarvöllum 11 í Hafnarfirði, eru varðveittar þjóðminjar við kjöraðstæður.
Lesa meiraHvað gekk manninum til? Gripasöfnun Pike Ward á Íslandi
Þriðjudaginn 12. nóvember flytur Freyja Hlíðkvist Ómars- og Sesseljudóttir sérfræðingur í munasafni erindi í fyrirlestrasal Þjóðminjasafns Íslands. Verið öll velkomin.
Lesa meiraÁttu forngrip í fórum þínum?
Þjóðminjasafns Íslands býður upp á greiningu á gömlum gripum sunnudaginn 3. nóvember. Í þetta sinn verður áherslan lögð á gripi sem fundist hafa í jörðu eða á yfirborði jarðar.
Lesa meiraNýtt en gamalt. Nýlega afhentir jarðfundnir gripir til Þjóðminjasafns Íslands
Þriðjudaginn 29. október flytur Ármann Guðmundsson verkefnastjóri fornleifa í Þjóðminjasafni erindi í fyrirlestrasal Þjóðminjasafns Íslands.
Lesa meiraEndurmörkun Þjóðminjasafns Íslands tilnefnd til Hönnunarverðlauna Íslands 2019
Tilnefningar til Hönnunarverðlauna Íslands hafa verið birtar. Eitt af tilnefndum verkum er hönnun og endurmörkun Þjóðminjasafns Íslands sem hlaut aðalverðlaun FÍT 2019. Mörkunin var unnin af auglýsingastofunni Jónsson & Le'macks (Anton.JL).
Lesa meiraLeiðsögn með sérfræðingi Listasafns Íslands
Sunnudaginn 13. október klukkan 14 leiðir Dagný Heiðdal, varðveislu- og skráningarstjóri Listasafns Íslands, gesti um sýninguna Sjónarhorn - ferðalag um íslenskan myndheim í Safnahúsinu við Hverfisgötu.
Lesa meiraRegnbogabraut: Falin saga sögð með myndlist
Þriðjudaginn 15. október flytur Dr. Ynda Eldborg erindi í fyrirlestrasal Þjóðminjasafns Íslands. Fyrirlesturinn Regnbogabraut: Falin saga sögð með myndlist byggir á Regnbogaþræðinum, hinsegin vegvísi á grunnsýningu Þjóðminjasafnsins. Regnbogaþráðurinn dregur fram og kveikir spurningar um hinsegin sögu þjóðarinnar frá upphafi til okkar daga.
Lesa meira