Þjóðminjasafn Íslands

Valmynd


Þú ert hér Forsíða - Sýningar & viðburðir - Aðrar sýningar - Ljósmynd mánaðarins

Ljósmynd mánaðarins

  • 2021

    júlí, júní, maí, apríl, mars, febrúar, janúar

  • 2020

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, mars, febrúar, janúar

  • 2019

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, mars, febrúar, janúar

  • 2018

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, febrúar, janúar

  • 2017

    nóvember, október, ágúst, júlí, júní, apríl, mars, febrúar, janúar

  • 2016

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, mars, febrúar, janúar

  • 2015

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, mars, febrúar, janúar

  • 2014

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, mars, febrúar, janúar

  • 2013

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, mars, febrúar, janúar

  • 2012

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, mars, febrúar, janúar


Ljósmynd mánaðarins
  • Næsta færsla
  • Fyrri færsla

Hver ekur eins og ljón?

September 2012

1.9.2012

Ritstj. Steinar Örn Atlason

Þorvaldur Ágústsson. ÞÁ 1718 A.

Myndin er tekin í Gnúpverjahreppi í Árnessýslu árið 1960. Staðurinn er Harðarbakki, rétt vestan við þar sem afleggjarinn heim að kirkjustaðnum Stóra-Núpi kemur á gamla þjóðveginn upp Hreppinn. Þangað komu bændur á Stóra-Núpi, Minna-Núpi og Skaftholti með mjólkurbrúsa á hverjum morgni svo flytja mætti þá áfram í mjólkurbúið. Ef sæist til bæja í hlíðinni bak við myndefnið væru það Ásar en einnig sæist til Ásaskóla, sem reistur var árið 1923 og þjónaði upphaflegum tilgangi til 1986.

Á ljósmyndinni getur að líta steinsteypt hús og við suðurhlið þess er brúsapallur úr timbri. Í húsið var hægt að setja ýmiskonar varning sem þurfti að skýla, til dæmis fyrir sólskini eða rigningu, en að jafnaði voru mjólkurbrúsarnir settir á pallinn. Hæð brúsapalla tók mið af því að hægar væri að lyfta þungum mjólkurbrúsum af hestvagni upp á pallinn en hæð hans auðveldaði jafnframt bílstjóranum að færa þá yfir á bílpallinn. Þess má geta að ekki eru ýkja mörg ár síðan steinsteypta mannvirkið var ofan tekið.

Mjólkurbíllinn er af Henchelgerð og á honum skráningarnúmerið X 1041. Hálfkassahús er á bílnum, pallurinn er opinn með fremur einföldum pallgrindum úr timbri. Mjólkin varð að vera komin í tæka tíð áður en mjólkurbílstjórinn – sem í þessu tilfelli gæti verið Ásbjörn sem var fastur bílstjóri á þessari leið – kom til að safna saman brúsum af bæjunum í sveitinni og flytja á Selfoss til vinnslu í Mjólkurbúi Flóamanna. Á þessum tíma var bílaeign ekki almenn til sveita og gat fólk fengið far með mjólkurbílnum þyrfti það að skreppa bæjarleið eða í kaupstað. Þá gat einnig verið heppilegt að koma með mjólkurbílnum sendingum úr kaupstað eða frá öðrum bæjum.

Unglingspiltar hafa flutt brúsa á hestvagni af einhverjum ofangreindra bæja og verið á staðnum þegar mjólkurbílinn bar að. Hesturinn fyrir vagninum er fríður og faxprúður og lipurlega vaxinn miðað við margan vagnklárinn. Aktygin eru einfaldrar gerðar og kerrukassinn nokkuð lélegur. Piltarnir eru fulltrúar sveitakrakka úr þéttbýli sem á þeim árum voru á öllum sveitabæjum landsins yfir sumarið.

Árið 1960 var ekki langt þar til gjörbylting varð í landbúnaði á Íslandi. Vélvæðingin var skammt undan og vélknúin farartæki, dráttarvélar og jeppar leystu af hólmi þarfasta þjóninn við flutninga á landbúnaðarafurðum, jarðvinnu og heyskap. Fjósin stækkuðu, mjaltavélar komu til sögunnar og mjólkurframleiðsla jókst. Í fyrstunni var víða haldið áfram að setja mjólkina í brúsa og hún keyrð í veg fyrir mjólkurbílinn, sem var búinn sogdælu sem dældi mjólkinni í tank bílsins. Næsta stig þróunar varð að við hvert fjós skyldi vera mjólkurhús til þess að uppfylla gæðakröfur sem settar voru til framleiðslu mjólkurafurða. Þar með var því marki náð að mjólkurbíllinn kæmi heim á hvern bæ til þess að sækja mjólkina. Brúsapallar urðu við það svipur hjá sjón. Þeir gegndu þó áfram hlutverki eins konar póstkassa uns þeir hurfu alveg úr vegkantinum og póstkassar með samræmt útlit festir á þar til gerða staura við heimreiðar bæja.

Lilja Árnadóttir


Aðalvalmynd

  • Sýningar & viðburðir
    • Grunnsýning
      • Þjóð verður til
        • Tímabil
    • Sérsýningar
      • Eldri sýningar
      • Sýningar í gangi
      • Sýningar framundan
    • Aðrar sýningar
      • Hús Þjóðminjasafns
      • Ljósmynd mánaðarins
      • Vefsýningar
        • Minningarsjóður Ásu G Wright
    • Viðburðir
      • Fyrirlestrar
      • Eldri fyrirlestrar Þjóðminjasafns
      • Viðburðir framundan
  • Þjónusta
    • Fyrir gesti
      • Opnunartími og verð
      • Algengar spurningar
      • Aðgengi
      • Leiðsögn fyrir hópa
      • Fjölskyldan
      • Kaupa miða
      • Verslun og veitingar
    • Fræðsla
      • Skólar
        • Leikskólar
        • Grunnskólar
        • Gullkista safnfræðslunnar
        • Framhaldsskólar
        • Háskólar
        • Á eigin vegum
        • Fræðslupakkar fyrir grunnskóla
        • Fræðsluefni
        • Fræðslupakkar
      • Bókun skólahópa
      • Stafrænt fræðsluefni
        • Börn á safninu
        • Gamalt og gott
        • Fyrirlestrar
        • Safnið í sófann
    • Salarleiga
      • Fyrirlestrasalur Þjóðminjasafninu við Suðurgötu
      • Leiga á Myndasal fyrir móttökur
    • Önnur þjónusta
      • Beiðni um aðgang að gripum til skoðunar
      • Beiðni um lán á safnkosti
      • Beiðni um sýnatöku á safnkosti
      • Beiðni um lán á safngrip til sýninga
      • Bóka- og heimildasafn
      • Eftirtökur af ljósmyndum hjá Ljósmyndasafni Íslands
      • Leita í safneign
      • Viltu afhenda safninu muni eða myndir?
      • Afhending gagna úr fornleifarannsóknum
  • Stofnunin
    • Um safnið
      • Fréttir
      • Hlutverk og stefnur
      • Lög og reglugerðir
      • Saga safnsins
      • Skipurit
      • Minjar og Saga
    • Starfsemi
      • Fjármál og þjónusta
        • Bóka- og heimildasafn
        • Skjalasafn
      • Húsasafn
      • Ljósmyndasafn Íslands
        • Gjaldskrá
        • Myndasöfn
        • Rannsóknir
        • Skráning
        • Varðveisla mynda
        • Þekkir þú myndina
      • Munasafn
        • Beiðni um aðgang að gripum til skoðunar
        • Afhending gagna úr fornleifarannsóknum
        • Beiðni um sýnatöku á safnkosti
        • Beiðni um lán á grip til sýninga
        • Forvarsla
      • Þjóðháttasafn
      • Rannsóknarstöður
      • Starfsfólk
      • Laus störf
    • Útgáfa
      • Bækur og rit
      • Handbækur
      • Skýrslur
  • Vefverslun
  • En
    • Museum information
      • Visit
        • Book your ticket now
        • Opening hours and prices
        • Accessibility
        • Café and shops
        • Location
        • Guided Tour
        • Family Room
        • FAQ
        • Press access to the Museum
      • Exhibitions
        • Permanent Exhibitions
        • Temporary Exhibitions
        • Previous Exhibitions
      • About the Museum
        • Historic Buildings
        • Photographs and Prints
        • History and Role
      • Applications
        • Application for access to Museum objects for examination
        • Application for sampling
    • Upcoming events
    • Web store
    • IS
    • Audio Guide
  • Leita

Leita á vefnum


Póstlisti Þjóðminjasafnsins

Þjóðminjasafn Íslands Suðurgötu 41, 102 Reykjavík
Sími: 530-2200
thjodminjasafn@thjodminjasafn.is
Opið alla daga frá kl. 10-17.
Persónuvernd hjá Þjóðminjasafni Íslands
  • Instagram
  • Facebook
Opnunartími og verð

Þetta vefsvæði byggir á Eplica