Þjóðminjasafn Íslands

Valmynd


Þú ert hér Forsíða - Sýningar & viðburðir - Aðrar sýningar - Ljósmynd mánaðarins

Ljósmynd mánaðarins

  • 2020

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, mars, febrúar, janúar

  • 2019

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, mars, febrúar, janúar

  • 2018

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, febrúar, janúar

  • 2017

    nóvember, október, ágúst, júlí, júní, apríl, mars, febrúar, janúar

  • 2016

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, mars, febrúar, janúar

  • 2015

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, mars, febrúar, janúar

  • 2014

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, mars, febrúar, janúar

  • 2013

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, mars, febrúar, janúar

  • 2012

    desember, nóvember, október, september, ágúst, júlí, júní, maí, apríl, mars, febrúar, janúar


Ljósmynd mánaðarins
  • Næsta færsla
  • Fyrri færsla

Sláturtíð

Nóvember 2014

1.11.2014

Ritstj. Inga Lára Baldvinsdóttir

Sláturtíð er senn á enda runnin þetta árið. Af því tilefni er gaman að skyggnast örlítið aftur í tímann og gera sér í hugarlund vinnuaðstæður við sauðfjárslátrun í Borgarnesi fyrir seinni heimsstyrjöld.

Á ljósmynd Þorsteins Jósepssonar sem er tekin seint á fjórða ártugnum er fólk að ferma vörubílspall af lambskrokkum. Kjötið á að skipast um borð í vélbát, en þeir sigldu milli Reykjavíkur og Borgarness til þess að flytja kjötið sem hraðast til geymslu og sölu í Reykjavík. Ekki var gerlegt að flytja kjötið með Laxfossi sem á þessum tíma sigldi áætlunarferðir til Borgarness frá Reykjavík. Hluti kjötafurðanna var flutt til Reykjavíkur en hluti þeirra varð eftir til sölu og neyslu í Borgarnesi og nágrannasveitum.

Bifreiðin er af gerðinni Chevrolet árgerð 1929 og ber skráninganúmerið MB 7. Hana átti Arnbergur Stefánsson (1897-1990), sem rak vörubíla í Borgarnesi um þetta leyti og fram eftir öldinni. Bílar hans fluttu vörur um héraðið og voru einnig í vegavinnu. Maðurinn sem virðist stýra hleðslunni er með bílstjórakaskeiti á höfði. Það er Sigurþór Helgason (1913-1995) fæddur að Háreksstöðum í Norðurárdal, lengst af búsettur í Borgarnesi og lengi verkstjóri hjá Hreppnum. Hann lærði að aka bíl hjá Arnbergi líkt og margir Borgnesingar í þann tíð og vann lengi hjá Arnbergi við vörubifreiðaakstur. Sá sem virðist standa á brún bílpallsins og líka er með bílstjórakaskeiti á höfði gæti vel verið Ágúst Finnsson (1915-1967) frá Guðnabakka. Hann stundaði á sínum yngri árum ýmsa vinnu í Borgarfirði og austur í Gnúpverjahreppi og lærði á bíl hjá Arnbergi og gerðist síðar leigubílstjóri á Bæjarleiðum í Reykjavík frá 1946. Maðurinn í hvíta hlífðarsloppnum með eins konar bát á höfði virðist geta verið einhver þeirra Bachmannsbræðra, sona þeirra Guðrúnar Guðmundsdóttur og Guðjóns J. Bachmann en t.d. vann Guðmundur Bachmann (1915-2003) lengi við slátrun og frystihússtörf í Borgarnesi, lengst af hjá Kaupfélagi Borgfirðinga. Hann mun hins vegar aldrei hafa verið með gleraugu og því berast böndin frekar að bræðrum hans Geir eða Sigurði. Inn í gættina lítur kona í hvítum vinnuslopp með alpahúfu á höfði. Hún bíður átekta þar til hún fær næsta krof í fangið. Greinilegt er að kjötskrokkarnir eru handlangaðir frá manni til manns. Hver hefur sína stöðu, sem auðveldar fólki erfiðið.

Húsið er bárujárnsklætt timburhús í upphafi reist af Akra-Jóni, Jóni Jónssyni (1843-1916) til þess að reka í því verslun. Þegar hér er komið sögu var reksturinn í húsinu á höndum Verslunarfélags Borgarfjarðar, sem stofnað var árið 1924 og var í eigu og rekstri Jóns Björnssonar (1878-1949) og fjölskyldu hans til ársins 1944. Í gluggunum sést í verslunarvarninginn og í þeim við hornið blasa búðarhillur við en innan við næsta glugga hanga lampa- eða luktaglös. Á efri hæð hússins var kontór verslunarstjórans og í glugganum sjást pappírsrollur, sem gætu verið bókhaldsgögn.

Sjálft sláturhúsið var í bakhúsinu með hallandi þakinu. Eftir að lamb hafði verið felt og það blóðgað var skrokkurinn fleginn, innyfli og innmatur tekinn innan úr, kjötið snyrt og það hengt upp og látið hanga einhverjar klukkustundir og síðan flutt til skips. Þarna var ekkert frystihús en kjötskrokkur sem hangir verður fljótt stirður en sveigist þó eins og sést á skrokknum sem Guðmundur heldur á. Hægt var að skáskjóta honum fyrir rennuhornið og á bílpallinn. Í húsinu á móti sláturhúsinu var einhvers konar pakkhús, þar sem verslað var með grófari vöru.

Grindurnar upp við steinvegginn hafa vafalaust verið notaðar til þess að girða fyrir fjárhópa, sem reknir voru til slátrunar. Til hægri á myndinni neðst sér í enda á vörubílspalli enda þurfti að hafa hraðar hendur að flytja kjötið til skips sem lagði af stað um leið og lestin var full.

Þetta hús er eitt fárra í Borgarnesi sem enn standa frá bernskuskeiði kauptúnsins. Þar er nú rekið með glæsibrag Landnámssetrið með sýningum, leiklofti, verslun og veitingastað.

Búðarklettur er aftan við húsið og ofan á honum röð símastaura með línum, sem lágu að húsum í Brákarey. Uppi yfir Búðarklettinn gægist Tungukollurinn, vestasti hluti Hafnarfjallsins.

Heimildamaður samantektarinnar er Árni Guðmundsson frá Beigalda, sem jafnframt var heimildamaður um myndir Þorsteins Jósepssonar úr Mýrasýslu og Borgarfjarðarsýslum en dóttir hans Lilja skáði eftir honum pistilinn.


Aðalvalmynd

  • Sýningar & viðburðir
    • Grunnsýningar
      • Þjóð verður til
        • Tímabil
      • Sjónarhorn
    • Sérsýningar
      • Eldri sýningar
      • Sýningar í gangi
      • Sýningar framundan
    • Aðrar sýningar
      • Gripur mánaðarins
      • Hús Þjóðminjasafns
      • Ljósmynd mánaðarins
      • Vefsýningar
        • Minningarsjóður Ásu G Wright
    • Viðburðir
      • Fyrirlestrar
      • Eldri fyrirlestrar Þjóðminjasafns
      • Viðburðir framundan
      • Samferða um söfnin
  • Þjónusta
    • Fyrir gesti
      • Aðgengi
      • Fjölskyldan
      • Opnunartími og verð
      • Staðsetning
      • Verslun og veitingar
    • Fræðsla
      • Leiðsögn fyrir hópa
      • Skólaheimsóknir
        • Leikskólar
        • Grunnskólar
        • Framhaldsskólar
        • Háskólar
        • Á eigin vegum
        • Fræðslupakkar fyrir grunnskóla
      • Víkingaþrautin
        • Þrautirnar
    • Salarleiga
      • Fundarherbergi Safnahúsinu við Hverfisgötu
      • Fyrirlestrasalur Þjóðminjasafninu við Suðurgötu
      • Ráðstefnu- og tónleikasalur Safnahúsinu við Hverfisgötu
      • Leiga á Myndasal fyrir móttökur
    • Önnur þjónusta
      • Beiðni um aðgang að gripum til skoðunar
      • Beiðni um lán á safnkosti
      • Bóka- og heimildasafn
      • Eftirtökur af ljósmyndum hjá Ljósmyndasafni Íslands
      • Viltu afhenda safninu muni eða myndir?
  • Stofnunin
    • Um safnið
      • Fréttir
      • Hlutverk og stefnur
      • Lög og reglugerðir
      • Saga safnsins
      • Skipurit
      • Minjar og Saga
      • COVID-19
    • Starfsemi
      • Fjármál og þjónusta
        • Bóka- og heimildasafn
        • Skjalasafn
      • Húsasafn
      • Ljósmyndasafn Íslands
        • Gjaldskrá
        • Myndasöfn
        • Rannsóknir
        • Skráning
        • Varðveisla mynda
        • Þekkir þú myndina
      • Munasafn
        • Beiðni um aðgang að gripum til skoðunar
        • Skil á gripum úr fornleifarannsókn
        • Beiðni um sýnatöku á safnkosti
        • Beiðni um lán á grip til sýninga
        • Forvarsla
        • Þjóðháttasafn
      • Rannsóknarstöður
      • Starfsfólk
      • Laus störf
    • Útgáfa
      • Bækur og rit
      • Handbækur
      • Stafrænt fræðsluefni
        • Börn á safninu
        • Gamalt og gott
        • Fyrirlestrar
        • Safnið í sófann
      • Skýrslur
        • Fornleifarannsóknir
  • Vefverslun
  • En
    • Museum information
      • Visit
        • Family Room
        • Opening hours and prices
        • Café and shops
        • Location
        • Guided Tour
      • Exhibitions
        • Permanent Exhibitions
        • Temporary Exhibitions
        • Previous Exhibitions
      • About the Museum
        • Historic Buildings
        • Photographs and Prints
        • History and Role
      • Applications
        • Application for access to Museum objects for examination
        • Application for sampling
      • COVID-19
    • Upcoming events and exhibitions
    • Web store
    • IS
  • Leita

Leita á vefnum


Póstlisti Þjóðminjasafnsins

Þjóðminjasafn Íslands Suðurgötu 41, 102 Reykjavík
Sími: 530-2200
thjodminjasafn@thjodminjasafn.is
Opið alla daga nema mánudaga frá kl. 10-17
Persónuvernd hjá Þjóðminjasafni Íslands
Safnahúsið Hverfisgötu 15, 101 Reykjavík
Sími: 530 2210
thjodminjasafn@thjodminjasafn.is Opið alla daga nema mánudaga frá kl. 10-17

  • Instagram
  • Facebook
Opnunartími og verð

Þetta vefsvæði byggir á Eplica