Þjóðminjasafn Íslands

Valmynd


Þú ert hér Forsíða - Sýningar & viðburðir - Aðrar sýningar - Ljósmynd mánaðarins

Ljósmynd mánaðarins
  • Bakgrunnur Johans Holm-Hansens
  • Næsta færsla
  • Fyrri færsla

Bakgrunnur Johans Holm-Hansens og ljósmyndun hans

JÚNÍ 2019

31.5.2019

Mms. 1433

Árið 1866 kom ungur maður að nafni Johan Holm-Hansen (24 ára) til Íslands og dvaldi í Reykjavík veturinn eftir. Höfuðið á honum var fullt af draumum um að verða leikari eða rithöfundur. Í farteskinu var hann með myndavél og tók til við að taka myndir af bæjarbúum. Vingaðist hann við menntamennina í bænum, t. d. Kristján Jónsson fjallaskáld, Valdimar Briem, Ólaf Jónsson, Sigurð Guðmundssonn og Matthías Jochumsson, en vinátta þeirra entist út ævi þeirra.

Bakgrunnur Johans Holm-Hansens

Bakgrunnur Johans Holm-HansensLjósmyndir Johans eru auðþekkjanlegar sökum þess að hann notaði tjald í bakgrunn sem er einstakur og líklega málaður eftir að hann kemur til Reykjavíkur. Á bakgrunninum er eins konar gluggi sem sýnir útsýnið frá fjörunni, nánast þar sem hann bjó, nærri húsi Geirs Zoëga í Grófinni. 

Það má leiða að því líkur að Sigurður Guðmundsson málari hafi málað baktjaldið eða að minnsta kosti þann hluta sem sýnir íslenska landslagið. Því til er á Þjóðminjasafninu mynd af Sigurði tekin af Holm-Hansen þar sem hann er við eina af eftirgerðum sínum af altaristöflu Dómkirkjunnar með allt málaradótið sitt (Mms-87). Sigurður málaði meðal annars leiktjöld svo að hann kunni vel til verka á þessu sviði.

Bakgrunnsmyndin sýnir árabáta í stórgrýtisfjöru í forgrunni en síðan eru þrjú skip á legu á sundinu. Í fjarlægð sést upp í minni Hvalfjarðar, þar er Engey sem dökk rönd, en til hægri er Lokafjall (þar sem nú er suðurmunni Hvalfjarðargangnanna) og vinstramegin er Skarðsheiðin og aðeins sést í Akrafjall.

Vorið 1867 tekur Holm-Hansen með sér bakgrunninn austur á land, til Seyðisfjarðar, og virðist hafa haft hann með sér á myndaferðum sínum um Hérað, en hann heimsótti alla kirkjustaði meðfram Lagarfljóti og fór að lokum alla leið á Djúpavog til myndatöku. Á þeim myndum setur hann bakgrunninn alltaf upp eins og vörumerki sitt við mannamyndatökurnar. Hins vegar notar hann ekki alltaf tíglóttan gólfdúk, og skildi eftir stöpulinn sem hann notaði í Reykjavík, sem síðar hefur komist í hendur Sigfúsar Eymundssonar og birtist á myndum hans um langa hríð.

Merkustu myndirnar með þessum bakgrunni eru myndin af Jóni Thoroddsen, bæði einum og með fjölskyldu, líklega tekin í Reykjavík og síðan myndin af Nicoline Weywadt, sem seinna varð fyrsti kvenljósmyndari Íslendinga, tekin rétt fyrir brottför hans í september 1867 á Djúpavogi. Líklegt er að kviknað hafi áhugi hjá Nicoline til að læra ljósmyndun við kynni hennar af þessari myndtöku, en Holm-Hansen myndaði alla Weywadt fjölskylduna.

Allar mannamyndir Johans eru í visitstærð (6x9 sm), nema ein hópmynd sem varðveist hefur af Weywadt fjölskyldunni, faktorsfjölskyldunni á Djúpavogi, sem er stærri. Eldri dæturnar fjórar eru til á venjulegum visitmyndum en hópmyndin er á stóru spjaldi. Fyrir nokkrum árum voru einungis rúmlega 10 myndir þekktar eftir Johan, en eftir nokkurra ára rannsókn mína eru þær 64, bæði í einkaeigu og söfnum landsins.

Eftir heimkomuna lærði Johan Holm-Hansen leiklist en hætti því fljótt sökum skorts á hæfileikum en tók þá til við að skrifa bækur og ferðaðist um mestalla Evrópu. Hann lést 1920 og var þá öllum gleymdur.

Hörður Geirsson


Aðalvalmynd

  • Sýningar & viðburðir
    • Grunnsýningar
      • Þjóð verður til
        • Tímabil
      • Sjónarhorn
    • Sérsýningar
      • Eldri sýningar
      • Sýningar í gangi
      • Sýningar framundan
    • Aðrar sýningar
      • Farandsýningar til útláns
      • Gripur mánaðarins
      • Hús Þjóðminjasafns
      • Ljósmynd mánaðarins
      • Vefsýningar
        • Minningarsjóður Ásu G Wright
    • Viðburðir
      • Fyrirlestrar
      • Eldri fyrirlestrar Þjóðminjasafns
      • Viðburðir framundan
    • Jól
      • Dagatal
      • Jólasveinar
        • Kemur í kvöld
      • Aðrir vættir
        • Þjóðsögur
      • Jólasiðir
      • Jólamatur
      • Uppskriftir
      • Jólaskraut
  • Þjónusta
    • Fyrir gesti
      • Aðgengi
      • Fjölskyldan
      • Opnunartími og verð
      • Staðsetning
      • Verslun og veitingar
    • Hópar
      • Aðrir hópar
      • Ferðahópar
      • Skólahópar
        • Leikskólar
        • Grunnskólar
        • Framhaldsskólar
        • Háskólar
        • Safnkassar fyrir skóla
        • Á eigin vegum
    • Salarleiga
      • Fundarherbergi Safnahúsinu við Hverfisgötu
      • Fyrirlestrasalur Þjóðminjasafninu við Suðurgötu
      • Ráðstefnu- og tónleikasalur Safnahúsinu við Hverfisgötu
      • Leiga á Myndasal fyrir móttökur
    • Önnur þjónusta
      • Beiðni um aðgang að gripum til skoðunar
      • Beiðni um lán á safnkosti
      • Bóka- og heimildasafn
      • Eftirtökur af ljósmyndum hjá Ljósmyndasafni Íslands
      • Viltu afhenda safninu muni eða myndir?
  • Stofnunin
    • Um safnið
      • Fréttir
      • Hlutverk og stefnur
      • Lög og reglugerðir
      • Saga safnsins
      • Skipurit
      • Minjar og Saga
    • Starfsemi
      • Fjármál og þjónusta
        • Bóka- og heimildasafn
        • Skjalasafn
      • Húsasafn
      • Ljósmyndasafn Íslands
        • Gjaldskrá
        • Myndasöfn
        • Rannsóknir
        • Skráning
        • Varðveisla mynda
        • Þekkir þú myndina
      • Munasafn
        • Beiðni um aðgang að gripum til skoðunar
        • Skil á gripum úr fornleifarannsókn
        • Beiðni um sýnatöku á safnkosti
        • Beiðni um lán á grip til sýninga
        • Forvarsla
        • Þjóðháttasafn
      • Rannsóknarstöður
      • Starfsfólk
      • Laus störf
    • Útgáfa
      • Bækur og rit
      • Handbækur
      • Fræðslu- og kynningarefni
      • Skýrslur
        • Fornleifarannsóknir
  • Vefverslun
  • En
    • Web store
    • Museum information
      • Visit
        • Family Room
        • Opening hours and prices
        • Café and shops
        • Location
        • Guided Tour
      • Events & Exhibitions
        • Events
        • Permanent Exhibitions
        • Temporary Exhibitions
        • Previous Exhibitions
      • About the Museum
        • Historic Buildings
        • Photographs and Prints
        • History and Role
      • Applications
        • Application for access to Museum objects for examination
        • Application for sampling
    • Upcoming events and exhibitions
    • Christmas Traditions
    • IS
  • Leita

Leita á vefnum


Póstlisti Þjóðminjasafnsins

Þjóðminjasafn Íslands Suðurgötu 41, 102 Reykjavík
Sími: 530-2200
thjodminjasafn@thjodminjasafn.is
Opið alla daga nema mánudaga frá kl. 10-17
Persónuverndarstefna Þjóðminjasafns Íslands
Safnahúsið Hverfisgötu 15, 101 Reykjavík
Sími: 530 2210
thjodminjasafn@thjodminjasafn.is
Opið alla daga nema mánudaga frá kl. 10 - 17
  • Instagram
  • Facebook
Opnunartími og verð

Þetta vefsvæði byggir á Eplica